Dzieje Parku Miejskiego w Ozorkowie
Ozorków to 17–tysięczne miasto, będące częścią aglomeracji łódzkiej. Położone na północny zachód od Łodzi między Zgierzem a Łęczycą. Powstałe nieco ponad 200 laty, bowiem prawa miejskie otrzymało w 1816 roku. Choć jego rozkwit przypada na XIX wiek należy wspomnieć, że pierwsza wzmianka dotycząca Ozorkowa, wówczas niewielkiej osady usytuowanej wśród lasów i bagien nad rzeką Bzurą, pochodzi już z XIV wieku. Dadźbog – protoplasta rodu Szczawińskich otrzymał zamek wraz z młynem i przyległościami. Na przestrzeni od XVI do XVIII wieku na wieś Ozorków składały się dwie zagrody, młyn o dwóch kołach oraz karczma. Członkowie rodu Szczawińskich ufundowali w II połowie XVII wieku budowę kościoła (obecnie Kościół pw. św. Józefa Oblubieńca NMP i Podwyższenia Krzyża Świętego). Pod koniec XVIII wieku na drodze wymiany Bugaj, Strzeblew, Ozorków, Samborze i inne włości przeszły w posiadanie rodziny Starzyńskich. Pierwszym właścicielem tego rodu był Wincenty Starzyński, który po wczesnej śmierci pozostawił majątek synowi Ignacemu.
To właśnie ten szlachcic, choć średnio zamożny, ale bardzo przedsiębiorczy doprowadził do ożywienia gospodarczego posiadanych obszarów, zwłaszcza Ozorkowa.
Dążąc do stworzenia osady rękodzielniczej Starzyński, poprzez budowę grobli, utworzył na Bzurze trzy stawy: Wałach, Piła oraz Strzeblewski, będące źródłem energii oraz miękkiej wody niezbędnej do produkcji sukna. Warto w tym miejscu wspomnieć, że staw Piła znajdował się na terenie obecnego targowiska miejskiego oraz północno-wschodniej części parku. Sprowadzony geometra Karol Dornstein wytyczył po prawej stronie rzeki Bzury ulice, oraz działki pod zabudowę wzdłuż przebiegającego traktu handlowego. Dzięki staraniom Starzyńskiego na terenie Ozorkowa zaczęli osadzać się rzemieślnicy, głównie sukiennicy. Z osadnikami zawarte zostały dwie umowy – pierwsza w Łęczycy w 1807 roku, a druga w Wytrzyszczkach w roku 1811. Dzięki temu w Ozorkowie rozwinął się przemysł sukienniczy, początkowo w formie wytwórczości drobnotowarowej. Z biegiem lat osadników przybywało i tak w 1815 roku liczba mieszkańców wsi Ozorków wynosiła już 1867 osób. Starzyński podjął starania o nadanie praw miejskich. Wykonane zostały plany urbanistyczne przez geometrę Jej Królewskiej Mości Augusta Wilhelma Dornsteina. Układ zabudowy nawiązywał do traktu handlowego biegnącego przez Ozorków ze Zgierza do Łęczycy. Zaprojektowane zostały obok ulicy i chodników szerokie aleje. Zachodnia strona traktu przeznaczona była pod zabudowę przemysłową (istniały już tam folusze), a wschodnia – mieszkalną. Wytyczone zostały dwa place oraz pozostałe ulice.
…
Damian Kaźmierczak
Dalszy ciąg artykułu znajdziecie Państwo w marcowym wydaniu magazynu TALENTS.
